Ένα μουσείο αφιερωμένο στη ζωή και το έργο του 9 φορές υποψήφιου για το Νόμπελ Λογοτεχνίας και συγγραφέα του Ζορμπά
Ίδρυση
Εκεί που οι δρόμοι του κρασιού συναντούν τον λόγο του Καζαντζάκη και το ήρεμο κρητικό τοπίο σμίγει με την αυθεντική φιλοξενία δημιουργήθηκε το 1983 ένα μουσείο αφιερωμένο στον μεγάλο συγγραφέα. Η Μυρτιά Ηρακλείου (11 μόλις χιλιόμετρα από τον αρχαιολογικό χώρο της Κνωσού) ήταν το πατρογονικό χωριό του Νίκου Καζαντζάκη, αλλά και του ιδρυτή του Μουσείου, σκηνογράφου και ενδυματολόγου Γιώργου Ανεμογιάννη. Το Μουσείο στεγάστηκε στον χώρο όπου βρισκόταν το πατρικό σπίτι της οικογένειας Ανεμογιάννη και ένα μικρότερο οίκημα που ζούσαν συγγενείς του Καζαντζάκη. Το 2009 το Μουσείο ανακαινίστηκε εκ βάθρων, παρουσιάζοντας μια φρέσκια πρόταση έκθεσης των συλλογών του.
Το Μουσείο
Μέσα σ’ έναν χώρο όπου εναλλάσσονται το φως και η σκιά, 650 εκθέματα παρουσιάζονται με σύγχρονη ματιά και αισθητική, που αναδεικνύουν τη διαχρονικότητα και την οικουμενικότητα της σκέψης του Καζαντζάκη, επιφυλάσσοντας στους επισκέπτες ένα γοητευτικό ταξίδι στον βίο, στις λέξεις και τους στοχασμούς του συγγραφέα.
Στη Μόνιμη Έκθεση, οι επισκέπτες έχουν την ευκαιρία να εξοικειωθούν με την προσωπικότητα του συγγραφέα μέσα από τις επιστολές και τα ημερολόγιά του, από προσωπικά αντικείμενα και ενθύμια των ταξιδιών του, από δυσεύρετες φωτογραφίες, από μακέτες σκηνικών και κοστουμιών, από παραστάσεις έργων του, από σπάνιο οπτικοακουστικό υλικό, καθώς και από έργα τέχνης εμπνευσμένα από τον λογοτεχνικό του κόσμο.
Το φυσικό υλικό, μαζί με ψηφιακές αναπαραγωγές, αναπτύσσεται σε πέντε θεματικές ενότητες: 1) Ο άνθρωπος Καζαντζάκης, 2) Η «Οδύσεια» του Καζαντζάκη, 3) Αλληλογραφία, φίλοι και επιρροές, 4) Πρώιμα και θεατρικά έργα και η «Ασκητική» και 5) Μυθιστορήματα και ταξιδιωτικά έργα.
Παράλληλα, ο επισκέπτης μπορεί να παρακολουθήσει ένα σύντομο ντοκιμαντέρ για τη ζωή και το έργο του Νίκου Καζαντζάκη διαθέσιμο σε 11 γλώσσες: ελληνικά, αγγλικά, γαλλικά, γερμανικά, ισπανικά, ιταλικά, κινεζικά, κορεατικά, ολλανδικά, πολωνικά και ρωσικά. Το ντοκιμαντέρ υπάρχει και σε ειδική παιδική παραγωγή του μουσείου. Τέλος, ο επισκέπτης, αν το επιθυμεί, μπορεί να περιηγηθεί στην έκθεση με ασύρματη ακουστική ξενάγηση (Ελληνικά, Αγγλικά, Γερμανικά) ή να προγραμματίσει ξενάγηση (Ελληνικά, Αγγλικά) από το επιστημονικό προσωπικό του Μουσείου.
Δράσεις
Εκτός από τη λειτουργία της Μόνιμης Έκθεσης το Μουσείο υλοποιεί ένα πολύπτυχο πρόγραμμα δραστηριοτήτων, που απευθύνονται σε διαφορετικές κατηγορίες κοινού. Μεταξύ άλλων λειτουργεί ερευνητική βιβλιοθήκη, προωθώντας και ενισχύοντας την έρευνα πάνω στο έργο του Καζαντζάκη, υλοποιεί εκπαιδευτικά προγράμματα για σχολικές ομάδων όλων των βαθμίδων εκπαίδευσης, σχεδιάζει και αναπτύσσει εκπαιδευτικές δράσεις για παιδιά, ενήλικες, οικογένειες, εκπαιδευτικούς και εφήβους, πραγματοποιεί έντυπες και ηλεκτρονικές εκδόσεις και οργανώνει ποικίλες εκδηλώσεις, συνέδρια, ημερίδες, φεστιβάλ, συναυλίες και παραστάσεις.
Αρχείο Ν. Καζαντζάκη & Γ. Ανεμογιάννη
Η συγκρότηση του Αρχείου Καζαντζάκη ξεκίνησε το 1976 από τον ιδρυτή του μουσείου Γιώργο Ανεμογιάννη. Οι συλλογές εμπλουτίστηκαν καθοριστικά από τη δωρεά σημαντικού μέρους του προσωπικού αρχείου του συγγραφέα από τη σύζυγό του Ελένη Σαμίου-Καζαντζάκη. Επιπλέον, πλήθος ιδιωτών συνέβαλε σημαντικά στη διεύρυνση του αρχείου με τις δωρεές του. Πρόκειται για ένα εξαιρετικά πλούσιο, ενεργό και ανοιχτό αρχείο που αδιάλειπτα από την ίδρυση του μουσείου ως σήμερα, εμπλουτίζει τις συλλογές του με νέα τεκμήρια τα οποία συντηρεί, διαφυλάσσει και αναδεικνύει. Σήμερα αριθμεί περί τα 50.000 αντικείμενα και έγγραφα ταξινομημένα σε δέκα συλλογές ανάλογα της μορφής και του περιεχομένου τους.
Ο Γιώργος Ανεμογιάννης κληροδότησε στο μουσείο και το προσωπικό του αρχείο. Πρόκειται για ένα από τα αρτιότερα οργανωμένα θεατρικά αρχεία της Ελλάδας αλλά και παγκόσμια, περιλαμβάνει: θεατρικές μελέτες τετρακοσίων και πλέον παραστάσεων, ζωγραφικά σχέδια, τρισδιάστατες μακέτες σκηνικών και κοστουμιών, δημοσιεύματα Τύπου, φωτογραφικό υλικό, αλληλογραφία, έγγραφα, σημειωματάρια, βιβλία, προσωπικά αντικείμενα.
Πωλητήριο
Σε έναν φιλικό και εναρμονισμένο με τη Μόνιμη Έκθεση χώρο στεγάζεται το Πωλητήριο του μουσείου. Σε αυτό ο επισκέπτης μπορεί να επιλέξει ανάμεσα σε εκδόσεις βιβλίων του Ν. Καζαντζάκη (ελληνικές και ξενόγλωσσες), μελέτες για έργο του, DVDs, είδη ένδυσης, είδη για το σπίτι και το γραφείο, έργα τέχνης, αντίγραφα εκθεμάτων, παιδικά δώρα και ποικίλα αντικείμενα υψηλής αισθητικής και μοναδικού ύφους, όλα εμπνευσμένα από τη ζωή και το έργο του Νίκου Καζαντζάκη. Τα είδη του πωλητηρίου είναι διαθέσιμα προς πώληση και μέσω E-Shop.
Ωράριο
Χειμερινή περίοδος (Νοέμβριος – Μάρτιος): Δευτέρα – Παρασκευή και Κυριακή 10.00 – 15.00, Σάββατο κλειστά
Θερινή περίοδος (Απρίλιος – Οκτώβριος): Δευτέρα – Κυριακή 9.00 – 17.00
